Część 1
ROZWÓJ I TAJEMNICA CZŁOWIEKA
…abyście w miłości zakorzenieni i ugruntowani, wraz ze wszystkimi świętymi zdołali ogarnąć duchem, czym jest Szerokość, Długość, Wysokość i Głębokość
(Ef 3, 18)
Modlitwa św. Pawła uświadamia nam wyzwanie naszych czasów, zwłaszcza jeśli pełnimy rolę przewodników, kierowników duchowych lub formatorów/formatorek. Jak pomagać Duchowi i jak z Nim współpracować, by doprowadzić kobiety i mężczyzn do pełni tej Tajemnicy?
Wysokość może przywoływać na myśl tego Jedynego, który jest zawsze inny i ostatecznie niepojęty, Boga samego w jego niedosięgłej i cudownej transcendencji.
Głębokość może odnosić się do najbardziej intymnych poruszeń serca, do naszej podstawowej motywacji lub pasji, czasem ukrytej, w której może zamieszkiwać sam Bóg.
Szerokość i długość mogłyby z kolei odnosić się do naszego środowiska, do ogromnego wszechświata, który nas otacza, do kultury i kultur, do mas ludzkich, które żyją w świecie często naznaczonym niesprawiedliwością i nędzą.
Nie możemy i nie chcemy pomniejszyć bogactwa tej rzeczywistości, którą poznajemy dzięki rozumowi i objawieniu. Nie chcemy rozłączać poszczególnych dziedzin, przydzielając odpowiednio: szerokość i długość – samej tylko socjologii czy naukom politycznym, głębokość – psychologii, nawet tej z atrybutem głębi w nazwie, a wysokość – religii czy teologii, która wyprowadziłaby nas poza ten świat. Jak jednak zgłębić tę tajemnicę? Jakie ujęcie pedagogiczne będzie najlepsze, choć z pewnością niedoskonałe?
Odwołując się do pracy wcześniej już opublikowanej (por. Imoda 1993), chcielibyśmy dotknąć kilku punktów. Wrócimy do zapomnianej przez współczesność kategorii tajemnicy, która wydaje nam się trafnym sposobem wyrażenia rzeczywistości człowieka (Rozdział 1). Omówimy nasze przekonanie, że rozwój człowieka może być właściwym miejscem przybliżenia się do tajemnicy osoby (Rozdział 2). Pokażemy, że trzy parametry rozwoju są dobrym miejscem konfrontacji języka psychologii i teologii (Rozdział 3). A wreszcie przedstawimy kilka refleksji końcowych (Rozdział 4).
W zrozumieniu i podejściu do osoby ważny będzie równocześnie język psychologii, jak i teologii. Doceniając ich bogactwo, będziemy chcieli podkreślić ich znaczenie zarówno na polu praktyki, jak i w przestrzeni pathosu.