Słyszeliście, że powiedziano: Oko za oko i ząb za ząb! A Ja wam powiadam: Nie stawiajcie oporu złemu. Lecz jeśli cię kto uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi! Temu, kto chce prawować się z tobą i wziąć twoją szatę, odstąp i płaszcz! Zmusza cię kto, żeby iść z nim tysiąc kroków, idź dwa tysiące! Daj temu, kto cię prosi, i nie odwracaj się od tego, kto chce pożyczyć od ciebie. Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego, a nieprzyjaciela swego będziesz nienawidził. A Ja wam powiadam: Miłujcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują; tak będziecie synami Ojca waszego, który jest w niebie; ponieważ On sprawia, że słońce Jego wschodzi nad złymi i nad dobrymi, i On zsyła deszcz na sprawiedliwych i niesprawiedliwych. Jeśli bowiem miłujecie tych, którzy was miłują, cóż za nagrodę mieć będziecie? Czyż i celnicy tego nie czynią? I jeśli pozdrawiacie tylko swych braci, cóż szczególnego czynicie? Czyż i poganie tego nie czynią? Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebieski.
Mt 5, 17-37
Modlitwa przygotowawcza
Prośmy Boga, Pana naszego, aby wszystkie moje zamiary, decyzje i czyny były skierowane w sposób czysty do służby i chwały jego Boskiego Majestatu (CD 46).
Obraz do modlitwy
Przedstawmy sobie Jezusa na Górze nauczającego tłumy wiernych. Wsłuchajmy się w słowa Jezusa kierowane do słuchaczy.
Prośba o owoc modlitwy
Prośmy o otwarcie naszych serc na nauczanie Jezusa. Prośmy również, aby te słowa nie tylko przenikały nasze serca, ale żebyśmy żyli nimi na co dzień.
1. W Kazaniu na Górze jesteśmy zaproszeni przez Jezusa do wychodzenia poza ludzki sposób myślenia i spontanicznego reagowania sprowadzonego do logiki „oko za oko i ząb za ząb”. Żeby jednak wyjść poza logikę Starego Testamentu trzeba pozwolić Jezusowi, aby Jego słowo dotknęło naszych serc i otworzyło je na inny wymiar miłości, miłości nieprzyjaciół.
Bardzo trudno jest pokochać człowieka o innych poglądach, nieżyczliwego nam, uprzedzonego, prowokującego, zadającego cierpienie. I tutaj otwiera się przed nami wielkie pole do miłości. Jak reagujemy na ludzi o innych poglądach, nieżyczliwych nam, prowokujących? Czy stosujemy logikę Ewangelii ukazaną przez Jezusa w Kazaniu na Górze?
2. Jezus w swoim nauczaniu mówi: „jeśli cię kto uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi”. Jak należy rozumieć te słowa? Światłem może być dla nas przesłuchanie Jezusa przez arcykapłana Annasza, podczas którego jeden ze sług spoliczkował Jezusa. Czy Jezus nadstawił drugi policzek jak sam powiedział w Kazaniu na Górze? Nie uczył tego, lecz odpowiedział słudze: «Jeżeli źle powiedziałem, udowodnij, co było złego. A jeżeli dobrze, to dlaczego Mnie bijesz?» (J 18, 23).
Są sytuacje, gdzie dosłownie uczynimy tak jak mówi Jezus w Kazaniu na Górze i uderzeni w jeden policzek nadstawimy drugi. Ale są również sytuacje, gdy „uderzeni” będę się bronili tak jak Jezus i świadczyli o godności człowieka. Może czasami ta druga postawa dawania świadectwa i bronienia siebie przed krzywdą jest dla nas wezwaniem. Nie można udzielić jednoznacznej odpowiedzi jak powinniśmy postąpić. Trzeba dokonać rozeznania wsłuchując się w Ewangelię i głos naszych serca. Czy potrafimy nadstawiać drugi policzek, kiedy zostaliśmy spoliczkowani? Czy potrafimy bronić swojej godności i „uderzeni” nie pozwalamy, aby nas poniżano?
3. Jezus w swoim nauczaniu zaprasza nas do miłości szalonej, abyśmy w człowieku, który upokarza, szkodzi, zadaje ból i cierpienie a nawet zabija zobaczyli siostrę i brata. Słowa z Kazania na Górze: „miłujcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują” wypełniły się w życiu Jezus w momencie śmierci na krzyżu: „Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią” (Łk 23, 34). Te słowa były modlitwą Jezusa do swojego Ojca o przebaczenie dla oprawców.
Nie zawsze będziemy rozumieli motywy prześladowań. Nie jest to jednak konieczne, aby modlić się za prześladowców i przebaczyć im w imię Jezusa. Wielu świętych oddając swoje życie za wiarę w momencie śmierci, tak jak Jezus, modliło się o przebaczenie dla katów. Czy modlimy się za tych, którzy nas prześladują? Czy bylibyśmy gotowi przebaczyć oprawcom zadane nam cierpienia?
Rozmowa końcowa
W rozmowie końcowej dziękujmy Jezusowi za przykład Jego miłości do nieprzyjaciół. Prośmy, abyśmy wpatrując się w Jezusa wiszącego na krzyżu, modlili się za prześladowców i byli gotowi przebaczyć im. Na zakończenie odmówić Ojcze nasz.
o. Jerzy Mordarski SJ