Psychoterapia wyrosła z psychologii głębi
Gdy mamy do czynienia z fobiami i lekkimi formami nerwicy lękowej bez głębokich zaburzeń osobowości, wskazana jest psychoterapia korzystająca z doświadczeń psychologii głębi albo terapia fokalna (skoncentrowana na problemie wybranym przez pacjenta -przyp. tłum.) wyrosła z psychoanalizy. W przypadku pacjentów z ciężką nerwicą lękową trzeba przez dłuższy czas stosować psychoterapię wyrosłą z psychologii głębi lub psychoanalizy. Obie one opierają się na założeniu, że każda osoba w głębi swojego ,ja” posiada zarówno sferę świadomości, jak i nieświadomości. Dopiero wówczas, gdy owe nieuświadomione dotąd problemy zostaną z pomocą psychoanalizy i psychologii głębi wydobyte na światło dzienne, osoba ta będzie umiała odpowiednio poradzić sobie z sytuacją, która wywołała głęboko ukryte lęki.
Terapia behawioralna
W przypadku fobii związanych z przebywaniem w otwartej przestrzeni (agorafobia) lub w większej grupie ludzi (fobia społeczna) wskazana jest raczej terapia zachowań. W tych fobiach najważniejsze jest celowe, świadome wyszukiwanie sytuacji, które w danej osobie wywołują lęk. Osoba owładnięta lękiem zdaje się lepiej znosić trudne sytuacje, gdy ktoś jest obok niej. Także pewne drobne z pozoru zabiegi, które dają poczucie bezpieczeństwa, jak noszenie przy sobie leków, substancji zapachowych działających kojąco, małych karteczek z myślami mającymi poprawić nastrój czy też numeru telefonu lekarza, mogą pomóc uporać się z sytuacjami rodzącymi lęk. Nowe doświadczenia sprawią, że zakres fobii będzie się stopniowo zawężał. Nowy sposób reagowania doprowadzi do przezwyciężenia sytuacji budzących lęk; konfrontuję się z rzeczywistością, żeby się przekonać, że jest inaczej, niż mówił mi to mój lęk, a tym samym pozbawię swoje zniekształcone dotąd wyobrażenie na temat rzeczywistości złej siły oddziaływania. Lęk straci przez to swe podstawy – nie będzie miał punktu zaczepienia.
Rodzaj pomocy, której wymaga ten, kto cierpi z powodu lęku, zależy od tego, jak silny jest lęk
(fot.sxc.hu)
Terapia grupowa
W leczeniu osób cierpiących na fobię społeczną pozytywne skutki przynosi terapia grupowa. Zasadniczą treścią tej terapii są gry z podziałem na role, gdzie sytuacje wywołujące lęk odgrywa cała grupa. W ten sposób inscenizowane jest czytanie lub wygłaszanie referatu. Również poza grupą ćwiczy się sytuacje, które uczą przezwyciężania lęku.
Rozmowa jako forma terapii
W terapii nerwicy lękowej, która objawia się między innymi tendencją do zamartwiania się i obaw, najważniejsze jest nauczyć realistycznego oceniania rzeczywistości, dostrzegania tego, co naprawdę istnieje, i odróżniania tego od wyobrażeń pochodzących ze skrzywionego sposobu patrzenia, które kształtują dotychczasowe zachowanie. Gdy osoba poddająca się psychoterapii doświadcza, że nie jest sama, że istnieje ktoś, kto jest blisko niej i wczuwa się w jej problemy, jej lęk najczęściej traci swą siłę. W tym przypadku terapia za pomocą rozmowy może mieć wielkie znaczenie.