Prawosławny mnich i teolog Paweł Florenski za właściwego autora ikony Trójcy świętej uważa jednak św. Sergiusza z Radoneża – jednego z największych świętych Rusi. Pisze o tym: „święty Sergiusz wzniósł cerkiew troicką, widząc w tym akcie apel przyzywający do zjednoczenia ziem ruskich w imię wyższej realności. świątynię pod wezwaniem Trójcy świętej stawia po to, aby, «spoglądając stale na nią – użyjmy tutaj słów kronikarza, który uwiecznił żywot świętego – przezwyciężać lęk przed nienawistnym podziałem świata». Trójcę obdarza się mianem życiodajnej, to znaczy dającej początek życiu. Trójjedyna i nierozdzielna stanowi źródło życia, albowiem jedność w miłości to życie, początek życia, natomiast nienawiść, niezgoda to zagłada i droga ku śmierci. Nienawistnemu podziałowi świata przeciwstawiona jest dająca początek życiu jedność, nieustannie realizująca duchowy triumf miłości i wzajemnego zrozumienia. [c] Jeżeli cerkiew była poświęcona Trójcy świętej, powinna się w niej znajdować ikona lokalna Trójcy świętej, wyrażająca istotę duchową samej świątyni; jeśli można się tak wyrazić – jej imię w barwach. Trudno sobie przy tym wyobrazić, aby, na przykład, uczeń ucznia świętego Sergiusza, jego duchowy wnuk, człowiek niemal mu współczesny, zaczynający poświęcać się malarstwu ikonowemu jeszcze za jego życia i wedle wszelkiego prawdopodobieństwa znający go osobiście, ośmielił się zastąpić kompozycję zatwierdzoną przez świętego swoją własną kompozycją tego prawzoru […]. I dlatego nie święty Andriej Rublow, duchowy wnuk świętego Sergiusza, lecz sam Patron ziemi ruskiej – Sergiusz z Radoneża powinien być czczony jako prawdziwy twórca największego z arcydzieł nie tylko rosyjskiego, lecz światowego malarstwa. W przypadku ikony Trójcy świętej Andriej Rublow nie był samodzielnym twórcą, a tylko genialnym wykonawcą twórczego zamysłu i zasadniczej kompozycji przekazanych mu przez świętego Sergiuszah.

 

Pierwszym wymiarem uwidocznionym w ikonie jest misterium Trójcy świętej. W związku z tym jednak od razu nasuwa się pewien problem: która z przedstawionych Osób jest Bogiem Ojcem, która Jezusem Chrystusem, a która Duchem świętym? Paul Evdokimov uważał, że Bóg Ojciec, jako pierwszy i najważniejszy, znajduje się w środku ikony, Jezus Chrystus to postać z lewej strony, Duch święty – postać z prawej. Takiej interpretacji przeczy jednak kolor wewnętrznej szaty postaci znajdującej się w środku kompozycji, który w przeciwieństwie do błękitu obu pozostałych, jest czerwony. Wskazuje on na Chrystusa, który porzucił błękit nieba, by przyodziać szatę człowieczeństwa, a także męczeństwa.
Pełne odczytanie ikony umożliwia inne proste stwierdzenie: postać po lewej stronie to Bóg Ojciec, postać w środku to Jezus Chrystus, a postać po prawej stronie – Duch święty. Wskazuje na to ukierunkowanie wzroku poszczególnych Osób. Postać po lewej stronie ma utkwiony wzrok gdzieś w oddali – mówi się o tym, że jest to odwieczne spojrzenie Boga Ojca. Natomiast wzrok postaci znajdującej się w środku jest utkwiony w postaci po lewej stronie. W ten sposób wyrażone jest odwieczne rodzenie Bożego Syna przez Boga Ojca – Syn Boży, który odwiecznie od Boga Ojca pochodzi, patrzy na Ojca. Postać po prawej stronie ma wzrok utkwiony w kielichu. W ten sposób wyrażona zostaje epikleza – nawiązująca do zstąpienia Ducha świętego na dary złożone na ołtarzu.
Żadna z przedstawionych Osób Boskich nie wysuwa się na pierwszy plan, wszystkie są jednakowo ważne, chociaż postaci w środku i po prawej stronie ikony skłaniają się przed postacią po lewej stronie ikony. Równocześnie wszystkie trzy Osoby zawierają się w okręgu, który mówi o jedności. Trzy Osoby są jednakowo ważne. Tworzą doskonałą wspólnotę, komunię. Ikona przedstawia wieczną ucztę Trójcy świętej. Jest ona jednak równocześnie syntezą całej historii zbawienia.

Patrząc na ikonę, dostrzegamy w niej także wymiar stwarzania. Wyraża go ruch, który rozpoczyna się od prawej nogi postaci po lewej stronie, czyli Boga Ojca, przechodzi przez lewą stopę postaci po prawej stronie, a następnie – przez ruch skały (skała nachylona), drzewa (drzewo też nachylone) i kończy się w postaci Boga Ojca. To Bóg – Ojciec jest źródłem i kresem całej dynamiki stwarzania. Patrząc w ten sposób, dostrzeżemy jednocześnie, że Jezus Chrystus jest centrum stworzenia. Jest On tym, przez którego i dla którego wszystko zostało stworzone.
Następnym wymiarem, w którym można odczytywać ikonę Trójcy świętej jest złożenie na obliczu ziemi słowa Bożego w postaci księgi Biblii. Przestrzeń stanowiąca podstawę stołu, na którym znajduje się kielich, symbolizuje ziemię. Według biblijnej koncepcji czterech krańców ziemi, przedstawiano ziemię w ikonografii jako przestrzeń mającą kształt czworokątny. Chcąc jeszcze bardziej przybliżyć ten aspekt mówienia o ziemi, Rublow wprowadził w centrum czworokąta prostokątną przestrzeń z głębią. Tak więc cała ziemia jest tronem Bożym, gdyż cała ziemia jest przebóstwiona, jest ziemią świętą. Bóg jest Tym, w którym „dzieje siꁔ cały wszechświat. Nie ma tu więc separacji, jaką dostrzegamy często w myśli zachodniej: Bóg jest oddzielony od człowieka przepaścią, którą odbudowuje jedynie akt łaski z Jego strony i odpowiedź człowieka na tę łaskę.
Stwarzana ziemia jest także szczególnym ołtarzem, na którym Bóg rozkłada swoją księgę, czyli księgę słowa Bożego. Biała przestrzeń, stanowiąca blat stołu, na którym stoi kielich, jest jak otwarta księga Biblii. Patrząc na księgę, rozłożoną na obliczu ziemi, dostrzegamy także prawą dłoń postaci, która jest Duchem świętym. Dłoń ta przypomina główkę i skrzydło gołębicy – symbolu Ducha świętego. Przez taki układ ręki umownie przekazany został fakt Bożego natchnienia Pisma świętego. Słowo Boże jest przeznaczone dla całej ziemi, dla wszystkich ludzi.

 

Kolejny wymiar ikony nawiązuje do wizyty trzech aniołów u Abrahama i Sary przedstawionej w Księdze Rodzaju (por. Rdz 18, 1-16). Gdy czytamy tę opowieść, zadziwia nas pewien fakt: do Abrahama i Sary przychodzą trzej przybysze, lecz tekst zdaje się sugerować, że jednocześnie jest to ktoś jeden. Tę scenę odczytywano jako pierwsze biblijne objawienie się Trójcy świętej człowiekowi.
Ikona Rublowa utrwala właśnie opisane w Księdze Rodzaju wydarzenie i ukazuje równocześnie jego trzy aspekty: historyczny, kolektywny i symboliczny. Aspekt historyczny przedstawia to, co według opisu biblijnego rzeczywiście zaistniało. Goście siadają pod dębami Mamre do posiłku, który podają im Abraham i Sara, w pobliżu namiotu – domu, w którym mieszkają małżonkowie. W tożsamości chrześcijańskiego Wschodu, zwłaszcza Rusi, dochodził do głosu aspekt kolektywny tego wydarzenia. Dlatego też na ikonie Rublowa brakuje Abrahama i Sary. Na innych tego typu wyobrażeniach Trójcy świętej Abraham i Sara pojawiają się nieraz po bokach u dołu ikony.
Pojawia się pytanie, skąd płynie takie dowartościowanie spotkania Boga objawiającego się w Trójcy Abrahamowi i Sarze? Odpowiedź znajdujemy w aspekcie symbolicznym przedstawionego wydarzenia. Odwiedziny Bożej Trójcy u Abrahama i Sary to nowe stworzenie. W momencie gościny u Abrahama Bóg, który na początku stworzył człowieka, teraz stwarza naród wybrany.